Rachunek zysków i strat banku - działalność prowizyjna

Rachunek zysków i strat banku - działalność prowizyjna

 

Źródło: Nota 2 do skonsolidowanego sprawozdania ING Banku za 2016 r.

W poprzednich postach pokazałem podstawowe kategorie rachunku wyników banku oraz omówiłem działalność odsetkową. Na obrazku powyżej jest nota ze sprawozdania pozwalająca nieco bardziej detalicznie zobaczyć co składa się na działalność prowizyjną. Od razu widać, że działalność ta jest znacznie bardziej zróżnicowana wewnętrznie niż działalność odsetkowa. W ramach działalności prowizyjnej mieści się bardzo dużo różnego rodzaju usług oraz kosztów. Poniżej próba ich wyjaśnienia.

1. Marża transakcyjna na wymianie walut

Marża zrealizowana na wymianie walut to oczywiście efekt spreadu pomiędzy cenami kupna i sprzedaży walut. Banki mają bardzo dobry dostęp do klientów potrzebujących wymieniać duże kwoty, a spready niekoniecznie należą do małych (dlatego też są cały czas mocno podgryzane przez kantory internetowe). W efekcie pozycja ta stanowi dość istotny element wyniku nawet w takim banku jak ING, który przecież nie ma istotnego portfela kredytów frankowych.

2. Prowizje związane z obsługą kont osobistych

Pomimo, że obecnie duża część kont osobistych jest darmowa lub prawie darmowa, to jednak opłaty za prowadzenie konta w dalszym ciągu są źródłem pokaźnych zysków dla banków. Biorą się one najczęściej z nieużywanych wystarczająco intensywnie rachunków. Dlatego obecnie oferty banków są tak konstruowane, żeby "karać" opłatami tych klientów, którzy nie korzystają aktywnie ze swojego konta (jako dowód wystarczy prześledzić jak wyglądają warunki zwolnienia z opłat posiadacza konta np. tutaj). Tak samo jak opłaty za prowadzenie konta chyba można traktować opłaty za korzystanie z karty - to raczej standardowy dodatek. Co ciekawe w tym obszarze - banki starając się zwiększać swoje wyniki w obszarze prowizji, którymi do tej pory musiały się dzielić z organizacjami kartowymi, skusiły się nawet na próbę założenia własnego standardu płatności BLIK. Więcej o powstaniu BLIK możesz przeczytać w tym artykule.
Ponieważ klienci stają się coraz bardziej wyedukowani, banki stają się coraz bardziej kreatywne w alokacji swoich prowizji pomiędzy różne usługi. Oczywiście w reklamach prezentują to co jest akurat za darmo, natomiast różnego rodzaju prowizje pobierane są za tak różne elementy, że aż warto skorzystać czasem z przewodnika po tabeli opłat i prowizji :)

3. Prowizja z działalności kredytowej

Pomimo, że banki zarabiają przede wszystkim na odsetkach od kredytów, to jednak przyjęło się też, że najczęściej pobierają też prowizję za udzielenie takiego kredytu. Dlaczego? Z jednej strony można to wytłumaczyć, że oprocentowanie pokrywa koszt ryzyka i koszt pozyskania finansowania, natomiast prowizja za udzielenie pokrywa jednorazowy koszt obsługi, sprawdzenia i wypłaty kredytu. Z drugiej strony jest to element, którym banki aktywnie konkurują, utrudniając w ten sposób porównywanie ofert pomiędzy bankami.

4. Dodatkowa działalność jako pośrednik

Banki są prawie zawsze "pierwszym punktem kontaktu" klienta w sprawach finansowych. Dlatego są bardzo dobrym dystrybutorem także innych usług finansowych - w szczególności ubezpieczeniowych i inwestycyjnych. Banki oferując różne fundusze i programy inwestycyjne, a z drugiej strony rozmaite ubezpieczenia zarabiają na prowizji - tak samo jak np. każdy agent ubezpieczeniowy. Oczywiście często promują w ten sposób produkty oferowane przez podmioty z grupy kapitałowej. Działa to też (chociaż w mniejszym stopniu) w drugą stronę - inne podmioty pośredniczą w sprzedaży niektórych produktów bankowych. Stąd też koszty prowizyjne z tego tytułu.

5. Pozostałe

Kategoria pozostałe to po prostu wszystkie różne rodzaje kosztów, których nie udało mi się zaklasyfikować nigdzie indziej, np. koszt sprawdzania klientów w BIK (mimo że BIK jest własnością banków - https://pl.wikipedia.org/wiki/Biuro_Informacji_Kredytowej to oczywiście nic nie ma za darmo :)), koszty związane z obrotem papierami wartościowymi itd.